Luther, Martin: TOMVS || SEXTVS OMNIVM OPE=||RVM REVERENDI DOMINI || Martini Lutheri ... || continens Enarrationes in primum li=||brum Mose, fontem librorum Prophe=||ticorum [...]. Wittenberg : Schwenck, Lorenz, 1561
Inhalt
Vorderdeckel
Exlibris
Titelblatt
Vorwort
Index Rerum Memorabilium In Enarratione Libri Primi Moisi Reverendi Viri D. Doctoris Martini Lutheri.
1r [I.]
1r Enarratio In I. Cap. Genesis, Per Reverendum Patrem Dominum D. Mart. Lutherum, in Schola Witebergensi.
19r [Caput II.] Et benedixit Deus diei septimo, & sanctificavit eum, eo quod in eo quivisset ab omni opere suo, quod creavit Deus, ut faceret.
34r Caput Tertium. Sed & Serpens erat callidior cunctis animantibus terrae, quae fecerat Dominus Deus.
57v Quartum Caput.
81r [Quintum Caput.] Hic est liber generationum Adae.
87v Caput Sextum Genesis.
106v Caput Septimum Genesis. Dixitque Dominus ad Noah, Ingredere tu & omnis domus tua in Arcam.
112r Caput Octavum Genesis. Recordatus est autem Dominus Noah cunctorumq[ue] animantium, & omnium iumentorum, quae erant in Arca cum eo.
118v Caput Nonum Genesis. Benedixit Deus Noah & filiis eius, & dixit ad eos: Crescite & multiplicamini, & replete terram.
132v Caput Decimum Genesis. Hae sunt generationes filiorum Noah, Ham, & Iaphet, natiq[ue] sunt illis filii post Diluvium.
138r Caput Undecimum Genesis.
144v Tomus Secundus Continens Historiam S. Patriarchae Abrahae, Bona Fide Et Diligenter collectus, per Vitum Theodorum.
144v Ecclesiae Catholicae Sanctae, Atque In Tota Sua Dispersine Vocem Domini Nostri Iesu Christi, sui Pastoris agnoscenti, Gratiam & pacem.
146r Postrema Pars Undecimi Capitis. Istae sunt generationis Terah. Terah genuit Abram, Nahor & Haran. Haran vero genuit Loth. Et mortuus est Haran apud Thare patrem suum, in terra, in qua natus est, in Ur Chaldaeorum.
148r Caput Duodecimum Genesis. Et dixit Dominus ad Abraham. Egredere de terra tua, & de cognatione tua, & de domo patris tui, ad terram quam ostendam tibi.
167v Caput XIII. Ascendit itaq[ue] Abraham de Aegypto, ipse & uxor eius & ommia quae erant illius, & Loth cum eo ad austrum.
177v Caput XIIII. Et factum est in diebus Amraphel regis Sinear, Arioch regis Aelasar. Kedorlaomer regis Elam, Et Tideal regis Gentium. Et commiserunt hi praelium cum Bera rege Sodomae, et cum Birsa rege Gomorr[a]e, cum Sinea rege Adama, & Semaeber rege Zeboym & rege Bela, haec est Zoar.
186v Caput XV. Post haec facta, fuit verbum Domini ad Abraham in visione dicens: Ne timeas Abraham: Ego sum protectio tua: & merces tua copiosa valde.
196v Caput XVI. Ac sarai uxor Abram non geuit ei. Habuit autem ancillam Aegyptiam, nomine Hagar: Dixitq[ue] Sarai ad Abram: Ecce prohibuit me Dominus ne parerem: Eia ingredere ad ancillam meam Hagar, si forte aedificer ex ea.
204v Caput XVII. Ut autem factus est Abram filius nonaginta & novem annorum apparuit Dominus Abram, & dixit ad eum: Ego sum Deus omnipotens. Ambula coram me, & esto perfectus.
230r Caput XVIII. Apparuit autem ei Dominus in planitie Mamre, & ipse sedebat in ostio tabernaculi, cum calesceret dies.
245r Caput XIX. Et venerunt duo Angeli Sodomam vespere, & Loth sedebat in porta Sodomae, ac videns Loth, surrexit in occursum illorum, incuruatusq[ue] est facie tenus in terram.
263v Caput XX. Et profectus est inde Abraham, in terram Australem, & habitavit inter Cades & inter Sur, & peregrinatus est in Gerar.
276r Caput XXI.
297r Caput XXII.
320v Caput XXIII. Porro vita Sarae fuit centum annorum, & viginti annorum, atque septem annorum: Hi anni, vitae Sarae. Et mortua est Sara in Kiriat Arba, ipsa est Hebron in terra Canaan. Venitq[ue] Abraham, ut plangeret Saram, & fleret eam.
328r Caput XXIIII. Erat Abraham senex, dierunq[ue] multorum, & Dominus in cunctis benedixerat ei. Dixitq[ue] ad servum seniorem domus suae, qui praeerat omnibus quae habebat: Pone manum tuam subter foemur meum, & advirabo te per Dominum Deum coeli & terrae, ut non accipias uxorem filio meo de filiabus Cananaeorum, inter quos habito, sed ad patriam meam, & cognationem meam proficiscaris, & accipias uxorem filio meo Isaac.
347v Caput XXV. Adiecit vero Abraham, & accepit uxorem nomine Ketura, quae peperit illi Zimran & Laksan, & Medan, atq[ue] Midiam: Iisbak quoq[ue] & Suah. Iaksan vero genuit Seba, & Dedam: Et filii Dedan fuerunt Assurim, Letusim, & Leumim. Porro filii Midiam, Epha & Epher, Haenoch Abida atq[ue] Eldaah: Omnes hi fuerunt filii Keturae.
352r Tomus Tertius Continens Historiam Duorum Patriarcharum Isaac Et Iacob: Bona Fide Et diligenter collectus, per Hieronymum Befoldum Noribergensem.
352r Philippus Melanthon Pio Lectori Salutem dicit.
376r Caput XXVI. Orta est autem fames in terra praeter famem priorem, quae fuit in diebus Abraham, & abiit Isaac & Abimelech regem Palestinorum in Gerar.
398r Caput XXVII. Factumq[ue] est cum senuisset Isaac, & caligassent oculi eius, & videre non posset, vocavit Esau filium suum maiorem, dixitq[ue] ad eum: Fili mi, qui ait illi: Ecce ego. Et dixit: En ego iam senui, & nescio diem mortis meae. Et nunc tolle quaeso arma tua, pharetram tuam, & arcum tuum, & egredere in campum, ut veneris mihi venationem. Et fac mihi cibos quos appeto, & adfer mihi ut comedam, & benedicat tibi anima mea priusquam moriar.
419r Caput XXVIII. Vocavit itaq[ue] Isaac Iacob, & benedixit eum, praecepitq[ue] ei, & dicit ad eum: Noli accipere uxorem, de filiabus Chanaan. Surge, vade in Mesopotamiam, ad domum Bethuel patris matris tuae, & sume tibi inde uxorem de filiabus Laban avunculi tui.
437r Caput XXIX. Levavit itaq[ue] Iacob pedes suos, & pervenit in terram filiorum orientis. Et vidit, & ecce puetus in campo, iuxta quem accumbebant tres greges ovium. Nam ex puteo illo potum dabant gregibus illis: & erat laupis magnus super os putei. Mosq[ue] erat, ut cunctis ovibus congregatis devolverent lapidem, potarentq[ue] oves, & reducerent lapidem super os putei in locum suum.
450r Caput XXX. Cernens vero Rahel, quod non pareret ipsi Iacob, invidit sorori suae dixitq[ue] ad iacob. Da mihi filios. Et si non: morior ego.
465r Caput XXXI. Et audivit verba filiorum Laban, dicentimum. Tulit Iacob omnia quae fuerunt patris nostri, & ex his quae patris nostri sunt, omnem istam gloriam paravit.
486v Caput XXXII. Iacob vero profectus est itinere suo: Et facti sunt ei obviam Angeli Dei. Quos cum vidisset Iacob, dixit: Castra sunt haec Dei. Et vocavit nomen loci illius Mahanaim.
504r Caput XXXIII. Levans vero Iacob oculos suos, vidit venientem Esau, & cum eo quadringentos viros.
511r Caput XXXIIII. Post haec transiit Iacob in Salem civitatem Sichem, quae est in terra Canaan, postquam reversus est de Mesopotamia, & castrametatus est è regione illius civitatis.
520v Caput XXXV. Dixit autem Deus ad Iacob: Surge, & ascende in Bethel, & habita ibi: Faciesq[ue] ibi altare Deo, qui apparuit tibi, quando fugiebas Esau fratrem tuum.
536r Caput XXVI.
543r Tomus Quartus Continens Historiam Sanctissimi Patriarchae Ioseph.
543r Pio Et Candido Lectori Gratiam Et Pacem.
546r Caput XXXVII. Habitavit autem Iacob in terra, in qua pater suus peregrinatus est.
571r Caput XXXVIII. Factum est autem eodem tempore ut descenderet Iuda à fratribus suis, & diverteret ad virum Odollamiten, nomine Hira. Viditq[ue] ibi Iuda filiam hominis Chananaei, qui Sua appellabatur, & duxit eam uxorem. Cum autem ingressus esset ad eam, concepit & peperit filium, quem vocavit ipse Ger. Et iterum concipiens, perperit filium, & ipsa vocavit eum Onan. Et adiiciens peperit adhuc filium, vocavitq[ue] nomen eius Sela. & erat in CheZib quando peperit eum.
582v Caput XXXIX. Porro Ioseph ductus est in Aegyptum, emitq[ue] cum Potiphar cubicularis Pharaonis, princeps mactatorum, vir Aegyptius, de manu Ismaelitarum, qui perduxerant eum illuc.
596v Caput XL. His itaq[ue] gestis accidit ut regis Aegyptii pincerna & pistor peccarent adversus dominum suum Regem Aegyptii, Iratusq[ue] est Pharao adversus duos praefectos: nempe adversus praefectum pincernarum, & adcipis praefectum pistorum. Et coniecit eos in carcerem, in domum principis laniorum, in illum locum, in quo Ioseph vinctus tenebatur, Et praefecit Princeps laniorum illis Ioseph, qui & ministrabat eis, fueruntq[ue] aliquot dies in carcere.
602r Caput XLI. Post duos annos habuit Phatao somnium. Putabat se stare iuxta fluvium, & ascendebant de fluvio septem vaccae aspectu pulchrae, & carne pingues, & pascebantur in locus palustribus. Post illas ascendebant aliae septem vaccae de fluvio deformes & tenui corpore, Stabantq[ue]iuxta illas vaccas in rippa fluvii. Et vaccae illae quae deformes erant atq[ue] macilentae, devorabant septem vaccas, quae erant eleganti forma & pingues. ...
623r Caput XLII. Et videns Iacob quod esset frumentum in Aegypto, dixit ad filios suos: Quare vos ipsos mutuo aspicitis? Dixitq[ue]: En audivi quod sit frumentum in Aegypto, descendite illuc, & emite nobis inde frumenta, ut vivamus & non moriamur.
646v Caput XLIII. Intera fames omnem terram vehementer premebat. Cumq[ue] absumpsissent in cibo annonam, quam ex Aegypto advexerant, dixit pater pater eorum ad eos: Revertimini, & emite nobis paululum alimenti. Iuda respondit ei, & dixit: Contestando contestatus est nos vir ille, & dixit: Non videbitis faciem meam, nisi frater vester veniat vobiscum. ...
659v Caput XLIIII. Ioseph autem praecepit magistro domus suae, & dixit: Imple saccos virorum illorum frumento, quantum capere possunt, & respone cuiusq[ue] pecuniam in saccum suum. Scyphum praeterea meum argenteum pone in saccum natu minoris, unà cum pecunia frumenti eius. Et fecit is iuxta mandatum Ioseph, quod mandaverat.
665v Caput XLV. Non potuit autem Ioseph se continere coram omnibus, qui stabant iuxta illum, quin clamaret: Submovete omnes viros a[m] me. Et non mansit vir ullus cum eo, dum se cognoscendum praeberet Ioseph fratribus suis. Emittebatq[ue] vocem suam cum fletu, & audierunt Aegyptii, audivit quoq[ue] domus Pharaonis.
684r Caput XLVI. Profectus itaq[ue] Israel cum omnibus quae habebat, venit in BeerSeba, & sacrificavit sacrificia Deo patris sui Isaac.
690r Caput XLVII. Venit itaq[ue] Ioseph, & indicavit Pharaoni, dixitq[ue], Pater meus & Fratres mei, greges eorum atq[ue] armenta eorum, una cum omnibus quae habent, venerunt à terra Chanaan, & en sunt in terra Gosen.
702v Caput XLVIII. Posthaec gesta nunciatum est Ioseph: En pater tuus aegrotat. Et tulit secum duos filios suos Manasse & Ephraim. Idq[ue] nunciatum est Iacob: Ecce filius tuus Ioseph venit ad te. Et confortavit sese Israel, & resedit super lectum.
715r Caput XLIX. Vocavit autem Iacob filios suos, & ait eis, Congregamini, ut annunciem vobis quid eventurum sit vobis posteris temporibus. Congregamini & audite filii Iacob, audite Israel patrem vestrum.
745v Caput L. Et Ultimum. Ruitq[ue] Ioseph in faciem patris sui, & flevit super eum, osculatusque est eum. Porro Ioseph servis suis medicis mandavit, ut arometibus condirent Patrem suum, & aromatibus condiverunt medici Israëlem, donec transirent quadraginta dies (nam sic implentur dies eorum, qui aromatibus condiuntur) & luxerunt eum Aegyptii septuaginta diebus.
Rückdeckel